maandag 17 januari 2011

Katholieke dogma’s geen nieuwe uitvindingen

Afgelopen zaterdag bezocht ik de laatste aflevering van een serie lezingen georganiseerd door de Nicolaas Academie over het thema ‘Leven na de dood’. Tijdens deze bijeenkomst werd Mgr J.M. Punt, bisschop van Haarlem-Amsterdam, gevraagd om aan de hand van een vraaggesprek zijn visie over dit onderwerp te geven. Eén bepaald aspect wil ik er nu uitlichten. De bisschop vertelde dat hij regelmatig gesproken had met protestantse en reformatorische christenen, die de Katholieke Kerk verwijten dat ze nieuwe leerstukken ‘verzonnen’ heeft. Deze protestantse christen zeggen terug te willen naar het begin, naar de situatie van de eerste christenen. Ik vond dat de bisschop hier een goed weerwoord op gaf dat ik bij deze met u wil delen.



Allereerst maakt de bisschop duidelijk dat de Kerk groeit als een boom, terug willen naar de bron van die eerste eeuwen, betekent dat je de boom omhakt. Deze protestante christenen willen dan op die stronk een scheut planten en zo bij het begin opnieuw beginnen. Maar, zo maakt de bisschop duidelijk, wanneer je dat doet houd je niets over, alleen een dode stronk. Verder druist het in tegen hetgeen Jezus ons zelf geleerd heeft, Hij heeft gezegd: “Nog veel meer heb Ik u te zeggen, doch gij kunt het thans nog niet dragen. Maar wanneer Hij komt, de Geest der waarheid, dan zal Hij u tot de volle waarheid geleiden;” (Joh. 16: 12-13). Jezus heeft dus niet alles zelf aan ons gezegd en geopenbaard, maar Hij doet dit deels via de dienst van Zijn apostelen, door de Geest der waarheid, en de opvolgers van deze apostelen. Op die manier houdt Jezus rekening met ‘de tijden van de onwetendheid’ (Hand. 17: 30), zoals Hij in het Oude Testament ook rekening hielt met de hardheid van hun harten toen Mozes scheiding toeliet, niet omdat het oorspronkelijk zo bedoeld was. Of in de woorden van John Henry Newman: “Zoals de Almachtige” het evangelie niet plotseling aan de wereld heeft gebracht, maar de mensen geleidelijk heeft voorbereid op het gunstig ontvangen ervan, zo was het ook, volgens de leer der Oude Kerk, een plicht van de gelovigen ter wille van de heidenen, onder wie ze leefden, een grote terughoudendheid en omzichtigheid in acht te nemen, als zij hun de kennis meedeelden van ‘Gods wil in zijn volle omvang’” (uit: Apologia Pro Vita Sua).

Zo is het dus dat de Kerk in de loop der eeuwen meer en meer geopenbaard heeft van Gods heilsplan en de dogma’s van het geloof. Robert Lemm legt dit uit in zijn boek ‘Maria – Haar geheime evangelie‘, wanneer hij zegt: “De waarheden van het geloof hebben altijd bestaan, zoals het continent Amerika heeft bestaan. Dat Columbus het pas in 1492 voor iedereen ontdekte – en eeuwen vóór hem zou het al zijn ontdekt door Ierse Monniken en Vikingen – betekent dus dat het er al was…..Zo is het ook met de geloofswaarheden, die vanaf het begin in substantie, als in een schelp, bestonden totdat ze op een gegeven moment in dogma’s worden neergelegd. Je kunt het vergelijken met een opengebloeide bloem, maar in de knop was alles al aanwezig wat nu in volle glorie uitstraalt.”

Zo liggen ook de meer recent afgekondigde Maria dogma’s (Tenhemelopneming en Onbevlekte Ontvangenis) besloten in de H. Schrift en zijn alleen pas later pas tot volle bloei en rijpheid gekomen, door de leer van de Kerk die pijler en fundament van de waarheid is (1 Tim. 3: 15). En misschien zijn er nog wel meer bloemen die nu nog in de knop zitten en later tot volle bloei komen…

Geen opmerkingen: